Ingrid Jonker
Gesig van die liefde
Jouw gezicht is het gezicht van alle anderen
voor jou en na jou
jouw ogen kalm als een blauwe dageraad
die keer op keer aanbreekt
herder van wolken
bewaker van de witte wisselende schoonheid
het landschap dat ik aan jou verhelderende mond ontdekte
bewaart het geheim van de glimlach
zoals de bergen kleine witte dorpen bewaren
en jou polsen de maat van hun verrukking
daar is geen sprak van een begin
daar is geen sprake van bezit
daar is geen sprake van de dood
gezicht dat ik lief heb
gezicht van de liefde
Ingrid Jonker (1933-1965) Zuid-Afrikaanse dichteres, die ondanks de waanzin in haar verscheurde vaderland, weerloos en open voor de wereld naar oprechtheid, eerlijke liefde en geborgenheid zocht. Zich aan voorbeelden van onschuld hechtte om eerlijk te kunnen blijven. Een eenzaamheid die ze wegschreef in haar gedichten.
Tijdens haar leven was ze een gewaardeerd schrijfster onder alle taal- en bevolkingsgroepen, maar door haar onstuimige gedrag, passionele liefde en onvoorspelbaarheid kreeg ze niet de erkenning waar ze naar verlangde. Ook na haar dood is haar werk vrijwel vergeten.
Tot op 23 mei 1994 Nelson Mandela op de eerste zitting van het democratisch gekozen parlement in zijn toespraak Ingrid Jonker aanhaalde als een vrouw, die een Zuid-Afrikaanse was en tegelijk een African. Te midden van wanhoop was ze vol hoop. Geconfronteerd met de dood heeft ze de schoonheid van het bestaan omarmd. In donkere dagen toen alles verloren leek in ons land, toen velen weigerden om haar heldere stem te horen, beroofde ze zichzelf van het leven. Vervolgens las de eerste zwarte president van Zuid-Afrika haar gedicht "Die kind" voor.
Die kind wat doodgeskiet is deur soldate by Nyanga (gedeelte)
Het kind is niet dood
het kind heft zijn vuist naar zijn moeder
die Afrika schreeuwt, de geur schreeuwt
van vrijheid en heide
in de township van het omsingelde hart
Het kind is niet dood
noch bij Langa noch bij Nyanga
noch bij Orlando noch bij Sharpville
noch bij het politiebureau van Philippe
waar het ligt met een kogel door zijn hoofd
Het kind is de schaduw van de soldaten
op wacht met geweren, pantserwagens en knuppels
het kind is aanwezig bij alle vergaderingen en wetgevingen
het kind loert door de vensters van huizen en in de harten van moeders
het kind dat alleen maar wilde spelen in de zon bij Nyanga is overal
het kind dat een man is geworden trekt door heel Afrika
het kind dat een reus is geworden trekt door de gehele wereld
Zonder pas
| Ek herhaal jou Ik herhaal je zonder begin of einde herhaal ik jouw lichaam De dag kent een smalle schaduw en de nacht gele kruisen het landschap is onaanzienlijk en het mensdom een rij kaarsen terwijl ik jou herhaal met mijn borsten die de holtes van jouw handen imiteren |
Korreltjie sand
Korreltje korreltje zand
steentje gerold in mijn hand
steentje gestopt in mijn zak
wordt korreltje klein en plat
Zonnetje groot in het blauw
ik maak 'n echt oogje van jou
schijn in m'n korreltje steentje
eventjes 't is er maar eentje
Kindje dat krijst uit de schoot
niks in de wereld is groot
stilletjes lacht het en praat
stilte in Doodloopstraat
Wereldje rond en aardblauw
korreltje maak ik van jou
huisje met deur en twee kiertjes
tuintje met blauwe madeliefjes
Pijltje veert weg in 't verschiet
liefde verkleint tot het niet
Timmerman bouwt aan een kist
Ik maak me gereed voor het Niks
Korreltje klein is mijn woord
korreltje niks is mijn dood
Bronnen: - Ik herhaal je Ingrid Jonker gedichten Uitgeverij Podium 2000
- Korreltjie niks is my dood documentaire door Saskia van Schaik 2001 te zien
via Holland Doc