anjahenke
 
Claude Lévi-Strauss

Claude Lévi-Strauss


Overeenstemming


De tempel van de natuur heeft levende pilaren
Waar soms verwarde woorden langs naar buiten stromen.
De mens doorkruist bossen vol symbolen,
Die hem waarnemen met een vertrouwde blik

Van lange echo’s uit een ver diep duister,
Uitgestrekt als de nacht,
Waar geur, kleur en klank
Helder in verbinding staan.

Het zijn geuren naakt en puur,
Zacht als hobo’s, groen als de weiden,
-En anderen ontaard, rijk en doorleefd,

Die zich verspreiden door wat geen grenzen heeft,
Zoals amber, muskus, benzoë en wierook
De extase oproepen van geest en zinnen.


Vrije vertaling van het gedicht “Correspondances” van Charles Baudelaire (1821-1867).

Baudelaire suggereert het bestaan van intieme en geheime betrekkingen tussen de dingen en vermoed dat de wereld een verborgen eenheid en harmonie vertoont.
Claude Lévi-Strauss (1908-2009) schreef: “(…) De ruimte bezit zijn eigen waarden, zoals de geluiden en de geuren kleuren hebben en de gevoelens een gewicht (…).
Claude Lévi-Strauss kende het sonnet op zijn 98ste nog uit zijn hoofd.

Tegenover de individuele vrijheid, de maakbaarheid van de mens ontstaat een stroming die niet de mens centraal stelt maar een onderliggende structuur, waardoor de mens zijn betekenis ontvangt.
Vormt in het existentialisme de mens de werkelijkheid, in het structuralisme is de werkelijkheid een verzameling verbanden die niet gedefinieerd is.
De moderne wetenschappelijk technologische cultuur op basis van vooruitgang is volgens Claude Lévi-Strauss een explosieve cultuur van onbescheiden verspilling en verschillen.
In primitieve culturen is een grote mate flexibiliteit, worden afwijkingen creatief opgevangen, hangt alles zo zeer samen dat elk ding ook alles kan zijn. Het wilde denken (als een bricolage) heeft net als het moderne denken, een rationele aard die gedreven wordt door het zoeken naar orde en samenhang.

Maar hoe begrijp ik de ander zonder hem of haar op te offeren aan mijn logica of andersom zonder mijn logica aan de ander op te offeren?

In het structuralisme van Claude Lévi-Strauss wordt de tegenstelling tussen natuur- en menswetenschappen en het logische verschil tussen natuur en cultuur, tussen vrouw en man, leven en dood, inhoud en vorm, overwonnen door diepte structuren te zien als zwijgende basis orde tussen materie, geest, object en subject. Geen hiërarchie, maar een verscheidenheid die tot eenheid leidt; waar verschillen niet gelijk maar gelijkwaardig zijn, waar de mogelijkheid is van in en uit ademen.

            
Begrijpen


is achter het bestaande
het onbegrijpelijke vinden

dat doorschemert in de zorg
waarmee het zich verbergt